Vải polyester là một nguyên liệu vô cùng phổ biến trong ngành công nghiệp thời trang và sản xuất đồ dùng gia đình. Polyester có độ bền, giá thành rẻ và kháng khuẩn nên rất được ưa chuộng. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng Ru9 tìm hiểu về nguồn gốc, quy trình sản xuất và ứng dụng của vải polyester trong bài viết dưới đây!
1. Polyester là gì?
Vải polyester có xuất xứ từ than đá, dầu mỏ và ethylene. Đây là chất dẻo được tạo ra từ kết hợp kết hợp hóa học của 4 loại sợi cơ bản: sợi thô, sợi xơ, sợi đầy và sợi tơ. Ứng dụng rộng rãi của polyester trong lĩnh vực quần áo thể thao, chăn ga gối đệm, đồ lót và đồ dùng hàng ngày, thể hiện sự ảnh hưởng đáng kể của nó trong cuộc sống.
Vải polyester có khả năng chống bụi và dễ dàng làm sạch với các hoa văn và hình dạng trang trí. Sự kết hợp vĩnh viễn giữa các sợi polyester tạo ra độ bền và ổn định.
Polyester có khả năng tĩnh điện, việc trộn polyester với các sợi ổn định như bông (poly cotton) giúp giải quyết vấn đề này. Polyester còn được ưa chuộng vì thoáng khí, khả năng kháng khuẩn và sự bền bỉ.
2. Nguồn gốc sợi polyester
Vải polyester là một chất liệu được khám phá trong phòng thí nghiệm vào năm 1930. Chúng được nghiên cứu kỹ càng từ năm 1939 đến 1941 bởi các nhà khoa học Anh. Năm 1946, DuPont bắt đầu sản xuất polyester sau khi mua bản quyền sáng chế.
Hiện nay, có hai loại chính của polyester: 4-cyclohexylene-dimethylene terephthalate (PCDT) và Polyethylene Terephthalate (PET). Trong đó PET phổ biến hơn và được sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các loại khác để tạo ra vải có khả năng chống bụi và nhăn hiệu quả. Thập kỷ 70 chứng kiến sự thăng hoa của polyester trong ngành thời trang, đặc biệt qua thời đại nhạc Disco và những bộ suit lấp lánh.
3. Quy trình sản xuất vải polyester
Vải polyester có nhiều phương pháp sản xuất khác nhau, tùy thuộc vào loại sợi mà nhà sản xuất muốn. Các loại sợi bao gồm sợi thô, sợi xơ, sợi filament và sợi fiberfill. Quá trình sản xuất sợi polyester diễn ra theo các bước sau:
3.1. Phản ứng trùng hợp
Trong quá trình sản xuất polyester, dimethyl terephthalate và ethylene glycol được kết hợp và đun nóng ở 50 - 210 độ để tạo monomer. Monomer sau đó phản ứng với Axit Terephtalic ở 280 độ, tạo thành chất polyester. Tiếp theo, nó được đưa qua khe để tạo thành dải polyester.
3.2. Sấy khô
Các dải polyester sau quá trình trùng hợp sẽ trải qua quá trình sấy và làm mát để làm chúng giòn. Sau đó, chúng được cắt thành mảnh nhỏ và tiếp tục sấy khô để tạo ra sợi polyester thành phẩm với chất lượng cao.
3.3. Đùn sợi
Mảnh polyester tiếp tục nấu chảy ở nhiệt độ 260-270 độ C để tạo thành dung dịch đặc sệt. Dung dịch được đưa vào ổ phun và ép qua lỗ nhỏ, thường là hình tròn, để tạo ra sợi.
Kích thước sợi được điều chỉnh bằng mật độ lỗ trong ổ phun. Những sợi đơn được tạo ra bằng cách xoắn các sợi nhỏ lại với nhau trong quá trình đùn sợi. Lúc này, các hợp chất hóa học có thể được thêm vào để cải thiện các tính chất của sợi polyester, chẳng hạn như khả năng kháng khuẩn hoặc kháng cháy,...
3.4. Kéo sợi
Vải polyester mới hình thành rất mềm. Mảnh polyester có thể kéo dãn độ dài nhiều lần so với chiều ban đầu. Sự kéo giãn này làm cho sợi có độ dày khác nhau và đường kính thay đổi. Tính cứng hay mềm của sợi polyester phụ thuộc vào mức độ kéo giãn này.
3.5. Cuốn sợi
Sợi polyester được lưu trữ trong ống lớn để sử dụng cho quá trình dệt vải. Sau đó, sợi polyester được dệt thành các tấm vải hoặc cuộn thành cuộn lớn để cung cấp lên thị trường.
4. Ưu và nhược điểm của vải polyester
4.1. Ưu điểm của vải polyester
- Độ bền cao
Polyester thể hiện tính linh hoạt và khả năng chống co rút. Khi sợi polyester bị kéo, chúng tạo cấu trúc bền chắc, khó bị hỏng. Ngược lại, một số loại vải khác như cotton, chiffon, thun, thường dễ bị nhão và chùng sau một thời gian sử dụng. Trong khi đó, polyester giữ nguyên hình dáng ban đầu và chống mài mòn, chống nhăn hiệu quả.
- Chống nước tốt
Vải Polyester là nguyên liệu chính cho sản phẩm chống nước, ví dụ như áo khoác, lều, túi ngủ. Khả năng chống hút ẩm, không phai màu, dễ gia công và sơn màu là những điểm mạnh của polyester.
- Khả năng nhuộm màu đẹp, bền màu
Quá trình nhuộm màu trong sản xuất vải poly đóng vai trò quan trọng để tạo tính thẩm mỹ cho sản phẩm thời trang và may mặc. Vải poly cho phép nhuộm màu dễ dàng, tạo ra màu sắc đẹp, bền, không phai màu sau thời gian sử dụng và giặt.
- Giá thành rẻ
Polyester làm từ nguyên liệu giá rẻ và quy trình sản xuất đơn giản. Do đó, giá thành của loại vải này thấp, phù hợp với người tiêu dùng.
- Kháng khuẩn, chống bẩn
Vải Polyester chống nấm mốc, vi khuẩn và mang lại sự thoải mái cho làn da người mặc. Bề mặt vải trơn và khó bám bẩn.
4.2. Nhược điểm của vải polyester
- Tạo cảm giác nóng bức
Sợi polyester có khả năng giữ nhiệt và không thấm mồ hôi nên sẽ không phù hợp cho mùa hè. Sợi vải này thường kết hợp với cotton, modal để tăng sự thoải mái khi sử dụng.
- Ô nhiễm môi trường
Polyester có khả năng phân hủy thấp do tính tổng hợp hóa học. Quá trình sản xuất gây ra nhiều chất độc hại cho môi trường.
5. Ứng dụng của vải polyester
Vải polyester đa dạng ứng dụng, từ làm quần áo, áo mưa, lều bạt đến vải chống thấm. Sợi thun polyester thường dùng để sản xuất quần áo, nội thất, chăn ga gối đệm, với khả năng làm nền cách nhiệt trong đệm.
Kết hợp sợi polyester với sợi tự nhiên như cotton, modal… giúp vải ít nhăn, dễ chăm sóc và màu sắc bền hơn. Vải thể thao polyester có khả năng tách dầu, không thấm nước, giữ cơ thể luôn khô ráo khi tập luyện.
Sản phẩm vải cotton kết hợp với polyester mang lại cảm giác thoải mái. Đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa tính thấm hút của cotton và tính co giãn của polyester.
Tóm lại, vải polyester là một loại sợi tổng hợp đa dạng ứng dụng, từ thời trang đến nội thất và thể thao. Khả năng chống nước, bền bỉ và sự kết hợp với các loại sợi khác làm cho nó trở thành một lựa chọn phổ biến trong cuộc sống hàng ngày. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về vải polyester và những thông tin liên quan.
