Sợi vải acrylic là một thành phần quan trọng trong ngành dệt may và thời trang. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về loại sợi này và sự khác biệt của nó so với các loại sợi khác. Trong bài viết này, hãy cùng Ru9 khám phá chi tiết hơn về đặc điểm, nguồn gốc, quy trình sản xuất cũng như các ứng dụng của sợi vải acrylic trong đời sống.
1. Sợi vải acrylic là gì?
Vải acrylic được tạo ra từ sợi acrylic, ban đầu thay thế len và sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp dệt kim. Sợi acrylic sản xuất từ acrylonitrile kết hợp với hóa chất khác để tạo sự hấp thụ thuốc nhuộm cho vải tấm acrylic.
Dupont - một gã khổng lồ trong ngành dệt may, phát minh sợi acrylic vào năm 1941 và sản xuất rộng rãi từ năm 1950.
Vải acrylic được sử dụng phổ biến hiện nay
2. Nguồn gốc
Vải acrylic lần đầu xuất hiện trong phòng thí nghiệm của DuPont năm 1941. Ban đầu gọi là Yarn A và sau đó là Orlon. DuPont xem xét sử dụng sợi acrylic thay len, nhưng gặp khó khăn về nhuộm và kéo sợi. Sau đó, Nylon và polyester bùng nổ, khiến sợi acrylic bị lãng quên.
Những năm 1950, khi khắc phục mọi vấn đề, DuPont tiếp tục sản xuất sợi acrylic. Những năm 1970, sợi acrylic bị hạn chế do những lo ngại về chất độc hại và ung thư.
Sản lượng giảm buộc họ phải xuất khẩu. Hiện, loại này này sản xuất tập trung ở Viễn Đông, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Mexico và Nam Mỹ.
Vải acrylic được nghiên cứu lần đầu tiên vào năm 1941
3. Quy trình sản xuất sợi vải tổng hợp acrylic
Quá trình sản xuất vải Acrylic diễn ra qua ba bước cơ bản:
Bước 1: Tạo sợi Acrylic
- Đầu tiên, cần có polymer đầu vào chứa ít nhất 85% acrylonitrile.
- Sử dụng phản ứng trùng hợp gốc tự do Polypropylene để sản xuất Acrylonitrile.
- Sợi polymer hòa tan với dung môi mạnh như NaSCN hoặc DMF.
- Gel thu được đùn qua máy trộn nhiều lỗ để tạo thành sợi. Sau đó làm bay hơi dung môi trong dòng khí trơ nóng.
Bước 2: Kéo sợi
- Sợi Acrylic được rửa sạch và kéo thành những sợi dài, mỏng.
Bước 3: Dệt vải len Acrylic
- Các sợi Acrylic dùng để sản xuất sản phẩm tiêu dùng hoặc tiêu thụ trên thị trường.
- Thành phẩm được nhuộm màu và phủ chất chống cháy sau quá trình dệt.
Quy trình sản xuất sợi vải acrylic
4. Các loại vải acrylic
Sợi acrylic có nhiều biến thể khác nhau khi kết hợp với các loại sợi khác. Dưới đây là một số biến thể quan trọng của sợi acrylic:
- Sợi acrylic: Sợi này chứa ít nhất 85% acrylonitrile trong thành phần của nó.
- Vải acrylic Lastier: Đây là một hỗn hợp của diene và acrylonitrile tạo nên một loại sợi 100% acrylic. Vải này nổi tiếng với khả năng co giãn và đàn hồi cao.
- Vải acrylic Modacrylic: Đây là một biến thể của sợi acrylic với thành phần chính là acrylonitrile. Chúng được sản xuất bằng cách kết hợp nhiều loại polyme khác nhau, bao gồm vinylidene chloride. Kết quả là một loại vải mềm mại hơn, co giãn hơn, không nhăn, và bền hơn so với acrylic nguyên chất. Vải acrylic biến tính này cũng nổi tiếng với khả năng chống mài mòn và chống cháy tốt, thường được sử dụng để làm trang phục hàng ngày.
- Vải acrylic Nitrile: Sợi này khác biệt so với acrylic thông thường, bởi thành phần chủ yếu là clorua vinylidene thay vì acrylonitrile. Nó trở nên phổ biến ở thị trường Mỹ vào những năm 1960.
5. So sánh vải acrylic và polyester
Hãy cùng so sánh hai loại vải nhân tạo đang thịnh hành trên thị trường để hiểu rõ sự giống và khác nhau giữa chúng:
- Các thành phần và tính năng:
Cả hai loại vải này có nguồn gốc từ nhựa, rayon và vải tổng hợp, dễ bị thấm dầu, dễ nhuộm và không thích nước. Về khả năng cách điện, acrylic vượt trội và giữ nhiệt tốt hơn, phù hợp cho mùa đông. Trong khi polyester đa năng cho mọi thời tiết.
- Độ bền:
Cả hai loại vải đều rất bền và kháng khuẩn. acrylic có khả năng chống lửa tốt hơn, kháng mài mòn và chống hóa chất hơn so với polyester.
- Sự bền vững:
Polyester thường bền vững hơn và dễ tái chế. Trong khi đó acrylic cần hàng trăm năm để phân hủy hoàn toàn, có tiềm ẩn gây ô nhiễm môi trường do chất độc và hóa chất thải ra.
Vải Polyester bền vững và dễ tái chế hơn vải acrylic
6. Ưu – Nhược điểm của sợi acrylic
Ưu điểm của sợi acrylic:
Vải acrylic có ưu điểm về trọng lượng nhẹ và cảm giác ấm, thích hợp để thay thế vải len. Đặc biệt, acrylic kiểm soát độ ẩm tốt, giữ đàn hồi và hình dạng ban đầu, mang lại trải nghiệm thoải mái khi sử dụng. Nó cũng nhanh khô sau khi sấy, chống vết bẩn, nếp nhăn và tia cực tím.
Với giá thành rẻ hơn nhiều so với các loại sợi tự nhiên, sản phẩm sử dụng acrylic phổ biến hơn. Khả năng chịu nhiệt của acrylic ấn tượng, xếp thứ hai trong danh sách sợi tổng hợp chịu nhiệt tốt nhất.
Vải acrylic cũng kháng lại sâu bướm, một số loại dầu và khó bị oxi hóa dưới ánh nắng mặt trời. Loại vải này còn có khả năng nhuộm màu sáng và độ bền ấn tượng.
Vải acrylic có trọng lượng nhẹ nhưng vẫn giữ ấm tốt
Nhược điểm của sợi acrylic:
So với các chất liệu khác, acrylic thiếu mềm mại và có tiềm năng gây dị ứng da. Khả năng kỵ nước của acrylic làm cho nó dễ bị tĩnh điện và bám bụi. Do thành phần chủ yếu là nhựa, acrylic dễ cháy và khó dập tắt.
Acrylic là loại vải không chống mài mòn, cần sử dụng thêm chất liệu chống mài mòn trong các ứng dụng. Về môi trường, acrylic gây mối đe dọa lớn vì khó phân hủy, tồn tại đến 200 năm sau khi thải ra môi trường.
7. Ảnh hưởng của vải sợi acrylic tới môi trường và sức khỏe
Trong quá trình sản xuất, loại vải này liên quan đến việc sử dụng các hóa chất và chất độc hại. Các hóa chất này có thể gây ô nhiễm nước và không khí xung quanh các nhà máy sản xuất.
Ngoài ra, vải acrylic thường không phân hủy tự nhiên nhanh chóng trong môi trường tự nhiên sau khi bị loại bỏ. Các sản phẩm chứa sợi acrylic có thể tồn tại trong môi trường từ hàng trăm, gây ô nhiễm và gây hại cho hệ sinh thái.
Sợi vải acrylic có thể tồn tại hàng trăm năm ngoài môi trường
Đối với sức khỏe con người, trong quá trình sản xuất và sử dụng, sợi acrylic có thể tiếp xúc với các hóa chất và hạt bụi gây hại cho sức khỏe hô hấp. Ngoài ra, loại vải này thường không thấm hút mồ hôi một cách tốt, có thể gây nóng và không thoải mái khi mặc trong điều kiện nhiệt đới hoặc trong hoạt động thể thao.
8. Cách vệ sinh và bảo quản quần áo vải acrylic
Để bảo quản và chăm sóc vải acrylic, bạn cần:
- Sử dụng nước ấm và nước làm mềm vải trong lần giặt thứ 3 hoặc thứ 4 để giảm tĩnh điện.
- Sau giặt, vắt nhẹ để loại bỏ nước dư, sau đó treo sản phẩm bằng móc không gỉ để phơi khô.
- Nếu bạn sử dụng máy giặt, hãy sử dụng nguồn nước ấm và nước làm mềm vải trong lần xả cuối cùng.
- Nên tránh sấy khô các sản phẩm từ vải acrylic để không làm mất độ bền và hình dáng của chúng. Nếu cần ủi, sử dụng mức nhiệt vừa để tránh làm chảy sợi acrylic.
9. Một số câu hỏi thường gặp
- Vải Acrylic là gì?
Vải Acrylic là sản phẩm làm từ sợi tổng hợp Polymer và thường cần sử dụng chất hóa học để tăng khả năng thấm hút của nó.
- Các loại vải Acrylic?
Có nhiều loại vải Acrylic, bao gồm vải thường, Nytril, Lastrile, Modacrylic và nhiều loại khác.
- Nhược điểm của vải?
Vải Acrylic có nhược điểm không thân thiện với môi trường, dễ chảy xệ, mất form, dễ bị xù lông và có cảm giác nóng và thô.
- Cách vệ sinh vải như thế nào?
Để vệ sinh vải Acrylic nên giặt bằng nước ấm, hạn chế sấy khô và tránh sử dụng bàn ủi nhiệt độ quá cao.
- Mua Acrylic ở đâu?
Bạn có thể tìm mua sản phẩm Acrylic tại các chợ vải giá sỉ như Phú Thọ Hòa, Lê Minh Xuân, Soái Kình Lâm,...
Tổng kết lại, sợi vải acrylic là một loại vải tổng hợp đa dạng và đa năng. Ưu điểm của loại vải này là trọng lượng nhẹ, giá rẻ, màu sắc thời thượng. Mặc dù có nhược điểm về tác động môi trường và chịu nhiệt hạn chế, sợi vải acrylic vẫn được sử dụng phổ biến trong nhiều ứng dụng khác nhau.
