Cha Mẹ Nên Làm Gì Khi Trẻ Sơ Sinh Không Chịu Ngủ?

Vấn đề về giấc ngủ của trẻ luôn là một trong những nỗi lo khiến các bậc cha mẹ phải suy nghĩ. Giấc ngủ rất quan trọng đối với trẻ sơ sinh trong phát triển hệ thần kinh và cảm xúc vào những tuần đầu tiên sau khi chào đời. Thông thường, mỗi ngày trẻ sơ sinh sẽ luôn trong tình trạng ngủ nhiều hơn thức. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp trẻ sơ sinh không chịu ngủ. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc về vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ và giải pháp khắc phục để bé có thể ngủ nhiều hơn mỗi đêm.

1. Tác hại của việc trẻ sơ sinh không chịu ngủ 

Trẻ sơ sinh không chịu ngủ hoặc trẻ sơ sinh ngủ ít là một trong những tình trạng khiến cho bố mẹ của bé khá lo lắng. Trẻ sơ sinh không chịu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển và nhận thức của trẻ mà còn gây ra những vấn đề về sức khỏe và giấc ngủ rất nghiêm trọng. 

Giấc ngủ đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Trong lúc ngủ, các tế bào trong cơ thể sẽ hoạt động và sản sinh giúp cho bé phát triển cả về thể chất lẫn nhận thức. Bé có được một giấc ngủ ngon, sâu với khoảng thời gian phù hợp sẽ có được sức khỏe, chiều cao cùng trí não phát triển tốt hơn. 

Trẻ sơ sinh khó ngủ sẽ gây ra những vấn đề về sức khỏe và tinh thần của bé.

2. Một giấc ngủ của trẻ sơ sinh gồm những giai đoạn nào?

Giấc ngủ của trẻ nhỏ cũng chia làm nhiều giai đoạn như người lớn. Có 2 loại giấc ngủ là: Giấc ngủ nhanh và giấc ngủ chậm. 

2.1. Giấc ngủ nhanh 

Đây là giấc ngủ nông, trẻ sẽ nằm mơ và mắt cử động nhanh theo chiều trước sau. Giấc ngủ REM chiếm đến khoảng một nửa thời gian ngủ của trẻ trong ngày nên mặc dù ngủ tới 16 giờ một ngày nhưng bé chỉ ngủ sâu trong khoảng 8 giờ. 

 

2.2. Giấc ngủ chậm 

Giấc ngủ này gồm 4 giai đoạn sau: 

• Giai đoạn 1: Buồn ngủ - mí mắt sụp xuống hay có thể chớp liên tục, ngủ gà ngủ gật. 
• Giai đoạn 2: Ngủ lơ mơ - Trẻ vẫn có cử động, giật mình, vặn mình hoặc rên.
• Giai đoạn 3: Ngủ sâu - trẻ im lặng và không cử động.
• Giai đoạn 4: Ngủ rất sâu - trẻ im lặng và không cử động.

Giấc ngủ của trẻ sẽ diễn ra tuần tự theo 4 giai đoạn rồi quay lại giai đoạn 2 và chuyển sang ngủ giấc ngủ nhanh (REM).  

3.  Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh không chịu ngủ 

Trẻ nhạy cảm với môi trường xung quanh 
Một số trẻ sơ sinh khó ngủ vì rất nhạy cảm với môi trường bên ngoài. Bé có thể bị làm phiền bởi tiếng chuông điện thoại, tem dính sau quần áo, hoặc là cảm giác khó chịu trong cơ thể. Trẻ có thể bỏ qua những cảm giác này vào ban ngày khi có nhiều tiếng ồn, nhưng trẻ sơ sinh khó ngủ hơn nhiều vào ban đêm. 

Trẻ không tiếp thu đủ ánh sáng trong ngày
Deborah Givan, M.D., giám đốc Trung tâm Rối loạn giấc ngủ tại Bệnh viện Nhi Riley, ở Indianapolis, cho biết: “Một trong những cách để trẻ biết được đã đến giờ đi ngủ là từ các tín hiệu trong môi trường. Khoảng 30 phút trước khi đi ngủ, hãy giảm tiếng ồn và giảm độ sáng đèn. Ánh sáng phù hợp là điều cần thiết vì nó giúp thiết lập đồng hồ bên trong của em bé. Tắt đèn vào ban đêm và cho con bạn tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên vào lúc sáng sẽ giúp ích cho bé dễ rơi vào giấc ngủ hơn, khắc phục được vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ. 

Cho bé tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên ban ngày sẽ khắc phục được vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ, giúp bé dễ ngủ hơn vào ban đêm.

Trẻ có thói quen ăn vặt lúc nửa đêm
Cathryn Tobin, M.D., tác giả của The Lull-A-Baby Sleep Plan, cho biết: “Trẻ có thói quen ăn vặt lúc nửa đêm có lẽ là lý do số một khiến trẻ sơ sinh khó ngủ nhất. Khi bạn cho trẻ bú ngay trước khi bạn đặt trẻ vào nôi, trẻ sẽ liên kết việc bú với ngủ đặc biệt nếu bạn để trẻ ngủ trong vú của bạn. Nó có thể trở thành vấn đề khi bé thức dậy lúc 3 giờ sáng và đòi ăn một lần nữa. Hầu hết trẻ 2 đến 3 tháng tuổi, đặc biệt là trẻ bú sữa mẹ, vẫn cần bú mẹ ít nhất một hoặc hai lần trong đêm. Bạn nên tập cho bé thói quen ít ăn vặt vào nửa đêm để bé có thể dễ dàng đi ngủ. 

Trẻ không ngủ trưa 
Trẻ sơ sinh khó ngủ vì trẻ bỏ lỡ giấc ngủ ngắn hoặc chỉ ngủ một giấc ngắn sẽ thức giấc thường xuyên hơn trong đêm. Đối với trẻ sơ sinh dưới 12 tháng, bạn phải canh đúng thời điểm chính xác lúc bé bắt đầu ngáp, đôi mắt nặng trĩu để cho bé đi ngủ ngay. Nếu bạn không đúng thời điểm đó và để bé đi ngủ vào giấc bình thường, bé sẽ trở nên tỉnh táo và không chịu ngủ. Vì vậy, hãy để ý những dấu hiệu buồn ngủ của trẻ và đặt bé xuống ngủ ngay lập tức. 

Trẻ cảm thấy bị làm phiền 
Một trong những nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh không chịu ngủ là do bé cảm nhận được những tiếng ồn xung quanh. Chỉ cần một tiếng động dù là nhỏ nhất, bạn có thể khiến bé mất tập trung vào giấc ngủ, hoặc thậm chí đánh thức bé dậy. Vì vậy, bạn bên cử động hết sức nhẹ nhàng khi ở gần bé trong lúc bé đang ngủ. 

 

4. Giải pháp khắc phục  

Làm dịu lại môi trường ngủ của bé 
Làm cho môi trường của bé trở nên nhẹ nhàng hơn bằng cách cắt bỏ nhãn mác sau áo cho bé, sử dụng khăn trải giường mềm hơn và làm tối phòng ngủ. Tùy vào điều kiện thời tiết khác nhau bạn nên xem xét quấn cho bé lớp chăn mỏng hay dày vì bé có thể bị quá nóng hoặc quá lạnh. 

 

Tạo thói quen đi ngủ cho bé 
Bạn hãy thử mát-xa, tắm nước ấm cho bé, hát ru, kể chuyện nhẹ nhàng hoặc quấn khăn cho bé để bé dễ ngủ hơn. Bạn cũng nên cho bé ít xem TV hoặc các thiết bị điện tử vì ánh sáng xanh gây kích thích sẽ làm cho trẻ sơ sinh khó ngủ. Bạn cũng nên di chuyển nhẹ nhàng và giảm độ sáng của đèn. Hãy thực hiện các hoạt động theo thứ tự giống nhau mỗi tối để bé quen giấc và sẵn sàng đi ngủ. 
Một giải pháp để khắc phục cho trẻ sơ sinh khó ngủ nữa là cho trẻ  tiếp xúc với ánh sáng buổi sáng nhiều hơn. Di chuyển ghế cao hoặc gối cho con bú của bé đến nơi có nhiều ánh nắng nhất trong nhà và cho chúng ăn ở đó. Đi dạo buổi sáng cũng là một ý tưởng hay, ngay cả trong những ngày nhiều mây, nhưng nếu không thể thực hiện được, bật một loạt đèn là một sự thay thế phù hợp. Tuy nhiên, hãy để đèn dịu lại một hoặc hai giờ trước khi đi ngủ. 

Tập cho bé đi ngủ sớm
Khi cân nhắc cách đưa trẻ vào giấc ngủ, thời gian cũng quan trọng như một thói quen. Vào khoảng 8 tuần tuổi, trẻ sơ sinh có sự gia tăng melatonin, một loại hormone gây buồn ngủ mà cơ thể tiết ra khi đến giờ ngủ, có nghĩa là chúng đã sẵn sàng cho một giờ đi ngủ sớm phù hợp với giờ mặt trời lặn. Thay vào đó, nếu bạn để bé thức khuya, bé sẽ trở nên quá khích và khó để ru bé ngủ.  
Một dấu hiệu tốt của việc buồn ngủ là khi em bé trở nên bình tĩnh hơn - chúng ít hoạt động hơn, có vẻ chán nản hoặc chỉ nhìn chằm chằm. Để cải thiện vấn đề trẻ sơ sinh không thể ngủ, bạn hãy nắm bắt và tạo thói quen đi ngủ cho bé vào thời điểm đó. 

Tập cho bé thói quen đi ngủ sớm là một trong những giải pháp khắc phục vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ.

Loại bỏ ăn vặt
Trước tiên, hãy nói chuyện với bác sĩ nhi khoa về tần suất con bạn nên ăn qua đêm. Nếu bạn bắt đầu cắt giảm lượng thức ăn cho trẻ qua đêm, hãy đảm bảo trẻ ăn đủ trong ngày bằng cách cho trẻ bú hai đến ba giờ một lần. Sau đó, tập từ từ kéo dài thời gian giữa các cữ vào ban đêm. Bạn cũng nên cân nhắc việc không cho bé ăn trong phòng ngủ của bé. 

Loại bỏ ăn vặt là một trong những giải pháp khắc phục vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ. Trong 8 tuần đầu tiên, nên cho trẻ bú theo nhu cầu cứ sau 2 đến 2,5 giờ. Nếu bé muốn ăn mỗi giờ hoặc lâu hơn, bé có thể không tiêu thụ đủ trong mỗi buổi ăn. Ghi nhật ký 24 giờ về việc trẻ bú bình bú bao nhiêu và vào thời điểm nào. Đối với trẻ bú sữa mẹ, hãy ghi lại số phút trẻ bú mỗi lần. Nếu chúng ăn trong 20 phút vào ban đêm nhưng chỉ 5 hoặc mười phút vào ban ngày, chúng chỉ đang ăn vặt. Và bé không đủ no bụng để ngủ qua đêm. 
Mặt khác, nếu trẻ ăn ngon miệng vào ban ngày, trẻ sẽ có thể ngủ khoảng 4 đến 6 giờ vào ban đêm vào khoảng 2,5 đến 3 tháng. Để giúp con bạn ăn hiệu quả hơn, hãy cố gắng cách ly các bữa ăn của chúng (đánh lạc hướng chúng bằng núm vú giả hoặc những trò chơi giải trí) để chúng thực sự đói vào mỗi bữa ăn chính. 

Thực hiện các giấc ngủ ngắn 
Một đứa trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ sẽ ngủ ngon hơn một đứa trẻ quá mệt mỏi. Việc bỏ qua một giấc ngủ ngắn hoặc để trẻ dậy muộn với hy vọng rằng bé sẽ ngủ lâu hơn vào ban đêm sẽ không có tác dụng. Khi trẻ quá mệt mỏi, các hormone căng thẳng của bé sẽ tăng lên. Sau đó, khi bé cuối cùng đã chìm vào giấc ngủ, những hormone căng thẳng đó sẽ đánh thức bé dậy trở lại. 
Đây là lý do tại sao giấc ngủ ngắn thường xuyên là rất cần thiết để trẻ ngủ. Khi được 2 tháng tuổi, thời gian thức tối ưu của trẻ chỉ là khoảng 90 phút giữa các giấc ngủ, thời gian này trôi qua rất nhanh. Vì vậy, bạn hãy cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ và cho bé ngủ những giấc ngủ ngắn trong ngày để có thể khắc phục vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ. 

Một trong những giải pháp để khắc phục vấn đề trẻ sơ sinh khó ngủ là thực hiện các giấc ngủ ngắn trong ngày.

Hãy để bé tự rơi vào giấc ngủ trở lại 
Nếu bạn lao vào ngay lập tức vào ban đêm để giúp bé trở lại giấc ngủ, bạn đang tạo ra một chu kỳ khó phá vỡ. Miễn là bạn biết rằng chúng không thể đói, bạn có thể không lao vào ngay khi bé thức giấc. Khi bạn nghe thấy con mình quấy khóc, hãy tạm dừng một phút và xem liệu bé có thể tự giải quyết được không. Nếu bé không thể, hãy vào và giúp bé ngủ trở lại một cách nhẹ nhàng nhất. 

Mục đích của giải pháp này không phải là bắt em bé học cách tự xoa dịu bản thân qua đêm, mà là để cung cấp cho bé đủ không gian cho phép các kỹ năng tự xoa dịu bản thân bộc lộ một cách tự nhiên nhất theo thời gian, giúp bạn cải thiện vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ. 
Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin và giải pháp khắc phục vấn đề trẻ sơ sinh không chịu ngủ. Chúc cho các bạn tìm ra nguyên nhân và giúp cho bé có thể ngủ ngon giấc hơn mỗi đêm nhé.