Cao su nhân tạo được xem là một trong những phát minh quan trọng mang tầm thế giới, nhờ vào ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực sản xuất. Sự phổ biến và giá trị của loại vật liệu này là điều không thể phủ nhận. Vậy thực chất cao su nhân tạo là gì và quy trình sản xuất của nó diễn ra như thế nào? Hãy cùng khám phá qua bài viết sau.
1. Chất liệu cao su nhân tạo là gì?
Cao su nhân tạo là loại cao su được con người tạo ra từ phản ứng trùng ngưng chuỗi liên kết các cấu trúc monome isopren và isobutylen, kèm một lượng nhỏ isopren.
Loại vật liệu cao su này có tính dẻo, độ đàn hồi cao và được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong sản xuất nệm.
Vậy cao su nhân tạo khác gì so với cao su tự nhiên? Lý do con người tạo ra cao su nhân tạo là gì?
Như tên gọi - cao su tự nhiên được làm từ nhựa cây cao su. Lớp màng liên kết từ các giọt mủ cao su tham gia phản ứng trùng hợp và tạo thành isopren. Nhờ làm từ nguyên liệu thiên nhiên, cao su tự nhiên cực kỳ an toàn, kháng khuẩn tốt và thân thiện với môi trường. Đổi lại giá thành của chất liệu này cực cao và ngày càng khan hiếm do diện tích rừng cao su trên trái đất là có hạn.
Để khắc phục nhược điểm về giá và đáp ứng nhu cầu ngày một gia tăng của người tiêu dùng, cao su nhân tạo được phát minh. Chất liệu này sở hữu những ưu điểm nổi trội của cao su tự nhiên như độ đàn hồi cao, cách âm và chống nóng tốt nhưng lại có mức giá rẻ hơn rất nhiều.
2. Quy trình sản xuất cao su nhân tạo
Quy trình sản xuất cao su nhân tạo bao gồm nhiều bước quan trọng, tùy thuộc vào từng loại cao su được lựa chọn. Vậy cao su nhân tạo làm từ gì và được tạo ra như thế nào? Dưới đây là các bước xử lý và sản xuất tiêu biểu của một loại cao su nhân tạo.
-
Bước 1: Tạo và tinh chế hỗn hợp hydrocarbon có nguồn gốc từ dầu mỏ hoặc than đá.
-
Bước 2: Naphtha – một hỗn hợp hydrocacbon lỏng dễ cháy, thường được dùng trong sản xuất xăng và nhựa – được kết hợp với khí tự nhiên để tạo ra các monome. Những monome này sẽ liên kết với nhau, hình thành các chuỗi polyme. Trong sản xuất cao su nhân tạo, các monome phổ biến bao gồm styren-butadien (SBR), nitrile (NBR) và butyl (IIR).
-
Bước 3: Các tác nhân hóa học được sử dụng để liên kết các polyme riêng lẻ, tạo thành chuỗi polyme dài, hình thành chất cao su được gọi là cao su nhân tạo.
-
Bước 4: Cao su sau đó trải qua quá trình lưu hóa, trong đó các chất xúc tiến như lưu huỳnh được thêm vào để tăng độ bền và tính đàn hồi, giúp chuyển đổi polyme thành vật liệu chắc chắn hơn.
-
Bước 5: Cuối cùng, cao su được đúc thành hình dạng mong muốn và trải qua quy trình kiểm tra chất lượng để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật.
3. Nệm cao su nhân tạo có tốt hơn nệm cao su thiên nhiên không?
3.1. Nệm cao su nhân tạo có tốt không?
Nệm cao su nhân tạo được sản xuất từ cao su nhân tạo, chủ yếu là Polyurethane foam – một nguyên liệu công nghiệp phổ biến và lâu đời trong ngành sản xuất nệm. Loại nệm này có những ưu điểm và nhược điểm riêng, cụ thể như sau.
Ưu điểm của cao su nhân tạo là gì?
Giá rẻ
Nệm cao su nhân tạo là giải pháp tối ưu cho những hạn chế về chất liệu và chi phí của nệm cao su thiên nhiên. Với thành phần chủ yếu từ các chất hóa học, loại nệm này có giá thành hợp lý, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng. Mức giá sản phẩm đa dạng, phụ thuộc vào yếu tố như thương hiệu, chất liệu và kích thước.
Độ đàn hồi cao
Độ đàn hồi là một trong những tiêu chí quan trọng khi lựa chọn nệm phù hợp. Nệm cao su nhân tạo nổi bật với độ cứng và khả năng đàn hồi tốt hơn nhiều loại nệm khác trên thị trường. Thiết kế cấu trúc đặc biệt của nệm giúp tăng diện tích tiếp xúc với cơ thể, hỗ trợ phân bổ trọng lượng đều, mang lại cảm giác êm ái và giúp giấc ngủ sâu hơn.
Độ bền cao và an toàn
Nệm cao su nhân tạo có độ bền cao nhờ kết cấu chắc chắn và liên kết hóa học chặt chẽ, chống xẹp lún và thoát khí, đảm bảo sử dụng lâu dài. Chất liệu Polyurethane an toàn, hạn chế bám bụi và bảo vệ sức khỏe. Ngoài ra, nệm còn nâng đỡ cơ thể tốt, đặc biệt phù hợp với người bị đau thắt lưng hoặc các bệnh về xương khớp.
Đem lại sự êm ái và thoải mái cho người sử dụng
Nệm đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giấc ngủ và ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe. Một chiếc nệm mang lại sự êm ái, thoải mái được xem là tiêu chí của sản phẩm chất lượng. Nệm cao su nhân tạo, với thành phần chính là chất tổng hợp hóa học, có khả năng thích ứng với hình dạng cơ thể, không thấm nước và hỗ trợ tuần hoàn máu. Nhiều người dùng nhận xét rằng nệm êm ái, hạn chế tiếng động khi trở mình, mang lại cảm giác dễ chịu và giúp dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Nhược điểm của nệm cao su nhân tạo
Nệm cao su nhân tạo được phát triển nhằm thay thế nệm cao su tự nhiên và phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng. Tuy nhiên, độ bền và khả năng đàn hồi của chúng vẫn kém hơn so với nệm cao su tự nhiên.
Ngoài ra, do được sản xuất từ các nguyên liệu hóa học tổng hợp, nên trên thị trường có nhiều dòng nệm chất lượng kém, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, người dùng nên tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi lựa chọn sản phẩm.
3.2. Ưu và nhược điểm của nệm cao su tự nhiên
Cao su tự nhiên là chất liệu gốc đầu tiên để phát triển, sáng tạo ra các chất liệu cao su khác, do đó nó ắt hẳn sở hữu những ưu điểm tuyệt vời để tham khảo. Vậy nệm cao su thiên nhiên có những ưu và nhược điểm gì?
Ưu điểm
- An toàn và lành tính 100%: Nguồn gốc tự nhiên đã đem đến cho nệm cao su thiên nhiên độ an toàn tuyệt đối. Nệm có khả năng kháng khuẩn, chống bụi vượt trội, lành tính với mọi loại da và hệ hô hấp, kể cả trẻ em. Đây là dòng nệm lý tưởng cho người đau xương khớp, đau lưng hoặc trẻ đang phát triển chiều cao nhờ độ đàn hồi cao cùng bề mặt vững chãi, ổn định.
-
Tuổi thọ cao: Tuổi thọ của một cây cao su có thể lên tới gần 100 năm, do đó nệm cao su thiên nhiên thường có tuổi thọ lên đến 20 năm mà vẫn bảo toàn chất lượng sản phẩm
- Thân thiện với môi trường: So với các chất liệu cao su được sản xuất từ dầu mỏ, nệm cao su tự nhiên với nguồn gốc thiên nhiên 100% rất thân thiện với môi trường.
- Độ thoáng khí cao: Các lỗ trên bề mặt nệm cho phép không khí lưu thông liên tục. Do đó nệm cao su tự nhiên nổi tiếng với độ thoáng mát và chống ẩm mốc cực tốt. Nệm cao su tự nhiên rất phù hợp với các vùng khí hậu nóng bức như nước ta.
Nhược điểm của nệm cao su thiên nhiên
Nhược điểm duy nhất của nệm cao su thiên nhiên có lẽ là giá thành cao do nguồn nguyên liệu cao cấp và khan hiếm.
Ngoài ra, cũng có một số khách hàng phản ứng rằng nệm cao su thiên nhiên thường có mùi khá nồng khi mới mua về.
3.3. Nên mua nệm cao su nhân tạo hay nệm cao su thiên nhiên?
Mỗi chất liệu đều có những ưu nhược điểm rất rõ ràng và có thể nói hai dòng nệm này có đặc điểm bù trừ lẫn nhau. Do đó, tùy thuộc vào việc bạn ưu tiên tiêu chí nào hơn thì sẽ kết luận được nệm cao su thiên nhiên hay cao su nhân tạo phù hợp với bạn.
Nếu bạn là người quan tâm đến môi trường và ưu tiên độ an toàn của chất liệu, hoặc nếu bạn và gia đình là người có cơ địa mẫn cảm thì hãy mạnh dạn đầu tư cho nệm cao su thiên nhiên nhé.
Nếu bạn muốn mua nệm cao su nhưng ngân sách còn hạn chế thì dòng nệm cao su nhân tạo là lựa chọn hoàn hảo cho bạn đấy. Tuy có giá rẻ hơn nhiều nhưng nệm cao su nhân tạo vẫn sở hữu những ưu điểm cốt lõi của nệm cao su như độ đàn hồi cao, tuổi thọ dài,....
4. Phân loại và ứng dụng của cao su nhân tạo là gì?
4.1. Cao su styren butadien (SBR) là gì?
Cao su đa năng sở hữu ưu điểm vượt trội về khả năng chống mài mòn, chịu nhiệt và chống lão hóa, đồng thời là vật liệu cách điện hiệu quả. Tuy nhiên, khả năng xử lý ở nhiệt độ thấp và độ đàn hồi của loại cao su này còn hạn chế. Nhờ những đặc tính đó, cao su đa năng được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực công nghiệp như sản xuất săm lốp, băng tải, phớt và các sản phẩm cao su kỹ thuật khác.
4.2. Cao su polybutadiene (BR) là gì?
Loại cao su này thường được pha trộn với SBR hoặc NR thay vì sử dụng đơn lẻ, nhằm cải thiện đặc tính. Nó có độ dẻo tốt ở nhiệt độ thấp và khả năng đàn hồi cao. Cao su polybutadiene được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất lốp xe, ly hợp, vòng bi động cơ, băng tải, phớt và các sản phẩm cao su kỹ thuật khác.
4.3. Cao su nhân tạo isoprene (IR)
Loại cao su này có đặc tính đồng nhất, sạch và trong suốt hơn. Chúng được sử dụng phổ biến trong các sản phẩm kỹ thuật như bộ phận xây dựng, ống sưởi, ống làm mát cho xe, lốp xe hiệu suất cao và các dụng cụ phục vụ ngành thực phẩm.
4.4. Cao su acrylonitrile butadien (NBR)
Loại cao su này nổi bật với khả năng chịu dầu, nhiên liệu, chống mài mòn và chịu nhiệt tốt. Nó được ứng dụng trong các bộ phận động cơ, ống dẫn dầu, sản phẩm kỹ thuật, thảm, đĩa, con dấu, trục lăn và bao bì thực phẩm như sữa.
4.5. Cao su cloropren (CR)
Loại cao su này có đặc tính chống dầu mỡ, chống cháy, đồng thời chịu được tác động của dầu, lão hóa, mài mòn và thời tiết. Nhờ đó, nó được sử dụng rộng rãi trong băng tải, dây đai truyền động, ly hợp, các sản phẩm kỹ thuật, dây cáp và hệ thống treo khí nén.
4.6. Cao su nhân tạo butyl (IIR) là gì?
Loại cao su này có đặc tính chống lão hóa, kháng ozon và hóa chất, đồng thời sở hữu khả năng cách nhiệt và cơ học tốt. Với độ thấm khí thấp và khả năng chống mài mòn cao, nó được ứng dụng trong các sản phẩm như ống ô tô, con dấu, màng, lớp lót lốp xe, vải cao su, ống mềm và vật liệu cách điện cho dây cáp.
Tóm lại, cao su nhân tạo góp phần quan trọng vào sự phát triển của nhiều lĩnh vực. Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cao su nhân tạo và các ưu nhược điểm của nệm cao su nhân tạo, từ đó lựa chọn được sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng.
Xem thêm:
- Nệm cao su nhân tạo hãng nào tốt và đáng mua nhất hiện nay?
- Nệm cao su nào tốt? Nệm cao su thiên nhiên, tổng hợp hay nhân tạo?
- Cao su non là gì? Ưu và nhược điểm của chất liệu này
- Cao su tổng hợp là gì? Cao su tổng hợp có phải cao su nhân tạo không?
